Deze column verscheen in P-AL Magazine Winter 2025
In mijn column ‘Uit de praktijk!’ in P-AL Magazine deel ik mijn ervaringen als coach. Gebaseerd op wat ik zoal meemaak, wat me opvalt of wat ik belangrijk vind om te delen.
Deze keer de vraag: “Diagnose: kapstok of jas?”
Diagnose, kapstok of jas?
Over de vraag wat zwaarder weegt: het label of het leven erachter
Spreekuur
Mijn cliënte Danielle had zich enige tijd geleden ziekgemeld en deed verslag van haar spreekuur met de sociaal-medisch verpleegkundige. Nadat was besproken hoe het met haar ging en of haar klachten afnamen, kreeg ze plots de vraag: “Wat is eigenlijk uw diagnose?” Een vraag die haar volledig overviel. Want tot dat moment ging het vooral over hoe het met haar ging, wat wel en niet lukte.
Danielle gaf door wat de bedrijfsarts eerder had benoemd en dat werd overgenomen.
De onverwachte vraag
Zo’n vraag kan confronterend zijn. Zeker wanneer je eerder hebt ervaren dat het noemen van een diagnose allerlei reacties oproept – soms begripvol, soms juist afwijzend of beladen. Het zette Danielle aan het denken: wat is eigenlijk belangrijker? De diagnose op papier, of de klachten en beperkingen die je dagelijks ervaart?
Gesprek en context
Het antwoord hangt natuurlijk af van de situatie. Praat je met een medisch specialist, een bedrijfsarts, je leidinggevende of een vriend(in)? Gaat het om inzetbaarheid en herstel, om een beoordeling, of gewoon om belangstelling? Toch blijft de kernvraag steeds dezelfde: wat vertel je en wat weegt zwaarder? De naam van de aandoening, of het verhaal erachter?
De diagnose als kapstok
Een diagnose kan houvast geven. Zie het als een kapstok waaraan je klachten en ervaringen kunt ophangen. Eindelijk heb je een naam voor wat er speelt. Dat geeft rust, erkenning en soms ook richting naar behandeling of begeleiding. Het maakt dingen bespreekbaar: “Dit is wat ik heb.”
Maar de kapstok zelf zegt niet zoveel. Vraag tien mensen om er een beeld bij te vormen en je krijgt tien verschillende versies. Waar het écht om gaat, is wat eraan hangt. De pijn die je voelt, de vermoeidheid die je beperkt, de puzzel die je agenda is geworden. Hoe jij leert omgaan met je energie en je grenzen, en ook de momenten waarop je daaroverheen gaat. Dat persoonlijke verhaal maakt jou uniek – niet de term in je medisch dossier.
Het echte verhaal
Daarom is het belangrijk dat gesprekken niet alleen over de kapstok gaan, maar vooral over wat eraan hangt. In gesprekken met artsen, werkgevers of naasten zegt het opsommen van je klachten en ervaringen vaak meer dan alleen de diagnosenaam. Het laat zien hoe jij omgaat met je situatie: de manier waarop je je werk aanpast, de mildere lat die je voor jezelf neerlegt, of de keuzes die je maakt om je energie te verdelen. Dat vertelt het echte verhaal.
En toch
Tegelijkertijd heb je wél iets nodig om je ervaringen aan op te hangen. Een diagnose geeft een naam. De betekenis geef je zelf. Het is aan jou – afhankelijk van het gesprek – wat je meeneemt en wanneer.
En jij?
Begin je bij je diagnose, of vertel je liever het verhaal eromheen? Misschien heb jij een tip of inzicht waar een ander iets aan heeft. Laat het weten en mail je reactie naar maaike@soncoaching.nl
